چطور در رابطهتان بهتر شنونده باشید؟ ۱۷ نکته
شنیدن فعالانه یکی از مهمترین مهارتها در هر رابطهای، به ویژه روابط عاطفی است. وقتی به حرفهای طرف مقابلتان با دقت و توجه گوش میدهید، به او نشان میدهید که برایش ارزش قائلید و به احساسات و افکارش اهمیت میدهید. این کار میتواند باعث ایجاد صمیمیت بیشتر، درک متقابل بهتر و کاهش اختلافات شود.
- 🌐
تمام توجه خود را معطوف کنید:
تلفن همراه خود را کنار بگذارید، تلویزیون را خاموش کنید و از هر چیزی که ممکن است تمرکزتان را بر هم بزند دوری کنید. - 🌐
تماس چشمی برقرار کنید:
تماس چشمی نشان میدهد که به حرفهای طرف مقابلتان علاقهمند هستید و به او توجه میکنید. - 🌐
زبان بدن خود را کنترل کنید:
حالت بدنی باز و پذیرا داشته باشید. مثلاً دست به سینه نایستید و به سمت طرف مقابلتان خم شوید. - 🌐
صبر داشته باشید:
وسط حرف طرف مقابلتان نپرید و اجازه دهید حرفهایش را تمام کند. - 🌐
سوال بپرسید:
سوال پرسیدن نشان میدهد که به حرفهای طرف مقابلتان توجه میکنید و میخواهید بیشتر درک کنید. - 🌐
سوالات باز بپرسید:
سوالات باز به طرف مقابلتان اجازه میدهد تا بیشتر در مورد موضوع صحبت کند و احساساتش را بیان کند. - 🌐
خلاصه کنید:
خلاصه کردن حرفهای طرف مقابلتان نشان میدهد که به او گوش دادهاید و منظور او را درک کردهاید. - 🌐
احساسات طرف مقابلتان را تایید کنید:
به او نشان دهید که احساساتش را درک میکنید و برایتان مهم است. - 🌐
قضاوت نکنید:
سعی کنید بدون قضاوت به حرفهای طرف مقابلتان گوش دهید و فقط سعی کنید او را درک کنید. - 🌐
راه حل ارائه ندهید (مگر اینکه از شما خواسته شود):
گاهی اوقات افراد فقط میخواهند شنیده شوند و نیازی به راه حل ندارند. - 🌐
همدلی کنید:
سعی کنید خودتان را جای طرف مقابلتان بگذارید و دنیا را از دید او ببینید. - 🌐
بازخورد سازنده بدهید:
اگر لازم است بازخورد بدهید، سعی کنید سازنده و مفید باشد و به جای سرزنش کردن، راه حل ارائه دهید. - 🌐
از کلمات تایید کننده استفاده کنید:
کلماتی مانند “آهان”، “درسته” و “میفهمم” نشان میدهند که به حرفهای طرف مقابلتان توجه میکنید. - 🌐
تن صدای خود را کنترل کنید:
سعی کنید با لحنی آرام و مهربان صحبت کنید. - 🌐
از قطع کردن صحبت خودداری کنید:
حتی اگر نظر مخالفی دارید، اجازه دهید طرف مقابلتان حرفهایش را تمام کند و سپس نظر خودتان را بیان کنید. - 🌐
به نکات غیرکلامی توجه کنید:
زبان بدن، تن صدا و حالت چهره طرف مقابلتان میتوانند اطلاعات زیادی در مورد احساسات و افکار او به شما بدهند. - 🌐
تمرین کنید:
مهارت شنیدن فعالانه نیاز به تمرین دارد. هر چه بیشتر تمرین کنید، در این مهارت بهتر خواهید شد.
با به کارگیری این نکات میتوانید به یک شنونده بهتر در رابطهتان تبدیل شوید و رابطه عاطفی خود را تقویت کنید.
چطور در رابطهتان بهتر شنونده باشید؟ 17 نکته
مقدمه
شنونده خوب بودن یکی از ارکان اصلی یک رابطه سالم و موفق است.وقتی به حرفهای طرف مقابلتان با دقت گوش میدهید، به او نشان میدهید که برایش ارزش قائل هستید و به احساسات و نظراتش اهمیت میدهید.این کار باعث ایجاد صمیمیت بیشتر و کاهش سوء تفاهمها میشود.در این مقاله، 17 نکته کاربردی برای بهبود مهارتهای شنیداری در رابطهتان ارائه میدهیم.با به کارگیری این نکات، میتوانید به شنوندهای فعال و همدل تبدیل شوید و رابطهای قویتر و رضایتبخشتر بسازید.با یادگیری و به کارگیری این مهارتها، میتوانید فضای امن و حمایتی را برای گفتوگو و تبادل نظر با همسرتان ایجاد کنید.
هدف از این مقاله، ارائه راهکارهایی عملی و قابل اجرا برای بهبود کیفیت ارتباط شما با شریک زندگیتان است.
پس با ما همراه باشید تا 17 نکته کلیدی برای تبدیل شدن به یک شنونده بهتر را بررسی کنیم.
1. حضور کامل داشته باشید
وقتی همسرتان با شما صحبت میکند، تمام توجه خود را به او معطوف کنید. گوشی موبایل خود را کنار بگذارید، تلویزیون را خاموش کنید و هرگونه مزاحمت دیگری را از بین ببرید. به چشمان او نگاه کنید و با زبان بدن خود نشان دهید که به حرفهایش گوش میدهید. حضور ذهنی کامل به این معنی است که در لحظه باشید و تمام تمرکز خود را روی صحبتهای طرف مقابلتان بگذارید. اجتناب از انجام چند کار همزمان (Multitasking) در هنگام صحبت کردن با همسرتان، اهمیت زیادی دارد. این کار نشان میدهد که برای او و صحبتهایش ارزش قائل هستید. حتی اگر خسته هستید، سعی کنید با تمام وجود به حرفهایش گوش دهید. این کار میتواند تفاوت بزرگی در احساسات و درک او ایجاد کند.
2. قضاوت نکنید
قضاوت زودهنگام میتواند باعث شود همسرتان از ادامه صحبت کردن منصرف شود. سعی کنید با ذهنی باز و خالی از پیشفرضها به حرفهایش گوش دهید. حتی اگر با نظرات او مخالف هستید، به او اجازه دهید حرفهایش را کامل بزند. به خاطر داشته باشید که داشتن دیدگاههای متفاوت، طبیعی است.
3. همدلی نشان دهید
سوالات شما باید نشان دهند که به صحبتهای او علاقه دارید. این کار به او کمک میکند احساس کند که صحبتهایش مهم هستند.
5. فعالانه گوش دهید
فعالانه گوش دادن یعنی نه تنها به کلمات همسرتان گوش دهید، بلکه به لحن صدا، زبان بدن و احساسات او نیز توجه کنید. گاهی اوقات، چیزی که گفته نمیشود، مهمتر از چیزی است که گفته میشود. گوش دادن فعالانه، مهارتی است که نیاز به تمرین دارد. به این معنی است که به طور کامل درگیر صحبتهای طرف مقابلتان باشید. به لحن صدا، حالت چهره و زبان بدن او توجه کنید. سعی کنید احساسات پنهان پشت کلمات را درک کنید. با تکان دادن سر و بهرهگیری از کلمات تاکیدی، نشان دهید که در حال گوش دادن هستید. از قطع کردن صحبتهای او خودداری کنید.
6. خلاصه کنید
بعد از اینکه همسرتان صحبتهایش را تمام کرد، آنچه را که فهمیدهاید خلاصه کنید و از او بپرسید که آیا درست فهمیدهاید یا خیر. این کار به او نشان میدهد که به حرفهایش گوش دادهاید و از سوء تفاهمها جلوگیری میکند. با گفتن جملاتی مانند “اگر درست فهمیده باشم، منظورت اینه که. . . ” میتوانید صحبتهای او را خلاصه کنید. این کار به او فرصت میدهد تا در صورت لزوم، توضیحات بیشتری ارائه دهد. خلاصه کردن، از سوء تفاهمهای احتمالی جلوگیری میکند. به او اجازه دهید صحبتهای شما را تصحیح کند، اگر لازم باشد.
7. از قطع کردن حرف او خودداری کنید
حتی اگر فکر میکنید میدانید که همسرتان چه میخواهد بگوید، از قطع کردن حرف او خودداری کنید. به او اجازه دهید حرفهایش را کامل بزند و بعد نظر خودتان را بیان کنید. قطع کردن حرف دیگران، بیاحترامی تلقی میشود. به او نشان میدهد که به صحبتهایش اهمیت نمیدهید. حتی اگر خیلی هیجانزده هستید که نظرتان را بیان کنید، صبر کنید تا او صحبتش را تمام کند. قطع کردن حرف دیگران، مانع از درک کامل منظور آنها میشود. اجازه دهید همسرتان احساس کند که صحبتهایش ارزشمند هستند. به او فرصت دهید تا بدون مزاحمت، حرفهایش را بزند.
8. زبان بدن خود را کنترل کنید
زبان بدن شما میتواند به همسرتان نشان دهد که آیا به حرفهایش گوش میدهید یا خیر. از رفتارهایی مانند خمیازه کشیدن، نگاه کردن به ساعت یا بازی کردن با اشیاء خودداری کنید. زبان بدن شما باید نشان دهد که به صحبتهای او علاقه دارید. به طور مستقیم به او نگاه کنید و از تماس چشمی خودداری نکنید. سر خود را تکان دهید و از عبارات تاکیدی مانند “آهان” یا “بله” استفاده کنید. از نشستن با دست به سینه خودداری کنید، زیرا این حالت نشان میدهد که بسته هستید. سعی کنید زبان بدن باز و پذیرندهای داشته باشید. این کار به او احساس امنیت و راحتی بیشتری میدهد.
9. به احساسات او واکنش نشان دهید
وقتی همسرتان احساسات خود را با شما در میان میگذارد، به آنها واکنش نشان دهید. نشان دهید که احساسات او را درک میکنید و به آنها اهمیت میدهید. مثلاً بگویید: «متاسفم که اینقدر ناراحت شدی. »واکنش نشان دادن به احساسات، نشان میدهد که به او اهمیت میدهید. از بی اهمیت جلوه دادن احساسات او خودداری کنید. حتی اگر فکر میکنید احساساتش غیرمنطقی هستند، باز هم به او احترام بگذارید. با گفتن جملاتی مانند “میتونم بفهمم چرا اینقدر عصبانی هستی” یا “حق داری ناراحت باشی” به او همدلی نشان دهید. این کار به او کمک میکند احساس کند که درک شده است. به او نشان دهید که در کنارش هستید و از او حمایت میکنید.
10. تمرکز کنید
تمرکز خود را روی صحبتهای همسرتان حفظ کنید و اجازه ندهید افکار مزاحم حواستان را پرت کنند. اگر ذهنتان سرگردان شد، به آرامی آن را به صحبتهای او برگردانید. حفظ تمرکز، نیازمند تلاش و تمرین است. سعی کنید از عوامل مزاحم دوری کنید. اگر ذهنتان سرگردان شد، نفس عمیق بکشید و دوباره به صحبتهای او توجه کنید. به خودتان یادآوری کنید که صحبتهای او مهم هستند. این کار به او نشان میدهد که به صحبتهایش اهمیت میدهید.
11. به جای حل مسئله، گوش دهید
گاهی اوقات، همسرتان فقط میخواهد حرف بزند و نیاز به راه حل ندارد. در این مواقع، سعی کنید فقط گوش دهید و به او اجازه دهید احساساتش را بیان کند. ارائه راه حل بدون درخواست، میتواند آزاردهنده باشد. تشخیص اینکه آیا همسرتان نیاز به راه حل دارد یا فقط میخواهد حرف بزند، مهم است. اگر مطمئن نیستید، از او بپرسید: “آیا نیاز داری کمکت کنم یا فقط میخوای حرف بزنی؟”گاهی اوقات، فقط گوش دادن و همدلی کردن، بهترین کاری است که میتوانید انجام دهید. ارائه راه حل بدون درخواست، ممکن است باعث شود او احساس کند که به احساساتش اهمیت نمیدهید. به او اجازه دهید احساساتش را بیان کند و احساس کند که درک شده است. حمایت شما در این مواقع، ارزشمندتر از هر راه حلی است.
12. سوالات باز بپرسید
به جای سوالاتی که پاسخ آنها “بله” یا “خیر” است، سوالات باز بپرسید. این نوع سوالات او را تشویق میکند بیشتر توضیح دهد و احساسات و افکار خود را با شما در میان بگذارد. سوالات باز باعث ایجاد گفتوگوی عمیقتر میشوند. به او فرصت میدهند تا آزادانهتر صحبت کند. به جای پرسیدن “خوبی؟”، بپرسید “امروز چطور بود؟”به جای پرسیدن “از این فیلم خوشت اومد؟”، بپرسید “نظرت درباره این فیلم چی بود؟”سوالات باز نشان میدهند که به نظرات و احساسات او اهمیت میدهید. این کار به او کمک میکند احساس کند که شنیده میشود.
13. انتقاد نکنید
در هنگام گوش دادن، از انتقاد کردن یا سرزنش کردن همسرتان خودداری کنید. این کار باعث میشود او احساس ناامنی کند و از صحبت کردن با شما منصرف شود. انتقاد کردن، باعث ایجاد تنش و ناراحتی میشود. به جای انتقاد، سعی کنید به او انگیزه دهید. اگر با نظر او مخالف هستید، به جای سرزنش کردن، دیدگاه خود را به آرامی و با احترام بیان کنید. انتقاد کردن، این هدف را از بین میبرد. سعی کنید همیشه با احترام و همدلی با همسرتان صحبت کنید.
14. یادداشت بردارید (در صورت لزوم)
اگر همسرتان اطلاعات مهمی را با شما در میان میگذارد، یادداشت بردارید تا بعداً آن را فراموش نکنید. این کار به او نشان میدهد که به صحبتهایش اهمیت میدهید و میخواهید آن را به خاطر بسپارید. یادداشت برداری، همیشه لازم نیست، اما در برخی مواقع میتواند مفید باشد. مثلا اگر همسرتان در مورد قرار ملاقات مهمی صحبت میکند، یادداشت بردارید تا فراموش نکنید. به او توضیح دهید که چرا یادداشت برداری میکنید. این کار به او نشان میدهد که به صحبتهایش اهمیت میدهید. یادداشت برداری، میتواند از سوء تفاهمها جلوگیری کند.
15. صبور باشید
خیلی ممنون از این مطلب کاربردی و عالی 😊 همیشه فکر می کردم شنونده خوبی هستم تا اینکه چند وقت پیش همسرم گفت وقتی باهام حرف می زنه احساس می کنه حواسم جای دیگه است. این حرفش توی دلم موند و تصمیم گرفتم بیشتر تلاش کنم. الان موقع صحبت کردن موبایلم رو کنار می ذارم و سعی می کنم با چشمام هم بهش بگم که گوشم با قلبمه. یه دنیا فرق کرده رابطه مون! میشه لطفا در مورد نحوه برخورد با موقعیت هایی که طرف مقابل پرخاشگرانه حرف می زنه هم مطلب بذارید؟ خیلی بهم کمک می کنه 🙏
گاهی ما فکر میکنیم شنونده خوبی هستیم اما در عمل چیز دیگری اتفاق میافتد. مثلا وقتی همسرمان در حال صحبت است، ذهنمان مشغول آماده کردن جواب است به جای اینکه واقعا گوش دهیم. این اشتباه به ظاهر کوچک میتواند جو مکالمه را کاملا عوض کند و طرف مقابل حس کند شنیده نشده است.
یکی از خطاهای رایج این است که وسط حرف طرف مقابل میپریم چون فکر میکنیم میدانیم چه میخواهد بگوید. یادم میآید یکبار این کار را کردم و بعد متوجه شدم اصلا منظوری که حدس زده بودم درست نبوده است. این پریدن وسط حرف گاهی باعث میشود طرف مقابل اصلا حرفش را تمام نکند.
بعضی وقتها آنقدر روی ارائه راه حل تمرکز میکنیم که فراموش میکنیم گاهی فقط شنیده شدن مهم است. بدون اینکه بخواهیم مشکل را حل کنیم، همان حضور و توجه کافی است. بارها پیش آمده که با یک سوال ساده مثل “دوست داری بیشتر در این مورد صحبت کنی؟” فضایی امن تر برای گفتگو ایجاد کرده ام.
زبان بدن گویای بسیاری از چیزهاست بدون اینکه کلمهای گفته شود. سر تکان دادن بیش از حد یا خیره شدن ثابت میتواند مخرب باشد. یاد گرفته ام که تعادل در حرکات بدن و میزان تماس چشمی میتواند تفاوت زیادی در کیفیت مکالمه ایجاد کند.